5 błędów montażowych, przez które blachodachówka może przeciekać

Blachodachówka to popularny materiał pokryciowy, ceniony przede wszystkim za estetykę, trwałość i stosunkowo łatwy montaż. Jednak nawet najtrwalsze pokrycie dachowe może zawieść, jeżeli zostanie niepoprawnie zamontowane. Błędy montażowe to najczęstsza przyczyna przecieków, które mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń konstrukcji budynku, a także generować wysokie koszty napraw.

Przeciekający dach z blachy to spory problem. Można go uniknąć, prawidłowo układając pokrycie dachowe, bo pomimo tego, że montaż blachodachówki jest łatwy, to należy przeprowadzić go starannie i zgodnie ze sztuką dekarską. Nawet niewielkie błędy montażowe mogą prowadzić do nieszczelności w dachu, a tym samym skrócenia jego żywotności i destrukcji konstrukcji budynku. Omawiamy pięć najczęstszych błędów montażowych, które mogą skutkować przeciekami w blachodachówce, oraz podpowiadamy, jak ich unikać.

Najczęstszy błąd montażowy – nieprawidłowe przygotowanie drewnianego rusztu

Najczęstsze błędy montażowe w konstrukcji dachu:

1. Nieprawidłowy montaż warstwy wstępnego krycia (WWK), np. membrany dachowej:

• błędnie wyprowadzona warstwa wstępnego krycia (np. membrana dachowa) do systemu rynnowego powoduje blokadę wlotowej szczeliny wentylacyjnej okapu powodując dysfunkcję w prawidłowym działaniu kieszeni wentylacyjnej;
• wyłożenie warstwy wstępnego krycia (WWK) przez łatę okapową do systemu rynnowego. Takie rozwiązanie powoduje blokadę wlotowej szczeliny wentylacyjnej a także powstanie tzw. niecki (miejsca w którym zbiera się nadmiar skroplin) finalnie prowadząc do przeciekania membrany dachowej wykorzystanej jako WWK. Wszystkie połączenia membrany dachowej powinny być klejone, dlatego coraz częściej membrany są wyposażone w podwójny pasek klejący. WWK powinna być wykonana tak by przed położeniem pokrycia dachowego – dach nie przeciekał. W przeciwnym wypadku prędzej czy później dojdzie do przedostawania się wody opadowej, roztopowej lub w postaci skroplin pod nią co będzie powodować degradację warstwy termoizolacyjnej, konstrukcji dachowej, sufitów itd.. Takie  środowisko sprzyja powstawaniu pleśni i grzybów szkodliwych dla organizmu ludzkiego.

2. Nieodpowiednie przygotowanie podkonstrukcji z łat i kontrłat:

• rekomendujemy użycie drewna klasy C24 lub KVH zaimpregnowanego środkiem niepowodującym korozji blach powlekanych;
• podkonstrukcja powinna być stabilna i równa w całej płaszczyźnie połaci. Oznacza to, że bezpośrednio przed montażem pokrycia powinno się sprawdzić jej płaszczyznę wzdłuż jak i w jej poprzek oraz kąty proste. Każde z nierówności mogą powodować nieszczelności w miejscu połączeń arkuszy.

Wkręty montażowe i zszywające arkusze – ich wpływ na szczelność dachu

Prawidłowy dobór i montaż wkrętów ma bezpośredni wpływ na trwałość oraz szczelność pokrycia dachowego. W praktyce wykorzystuje się dwa główne rodzaje wkrętów: typu farmer oraz torx. Każdy z nich występuje zarówno jako klasyczny wkręt montażowy (o wymiarach 4,8×35 mm), jak i jako tzw. zszywka (4,8×20 mm lub 4,8×19 mm), stosowana do łączenia blach między sobą.

Kluczowe znaczenie dla szczelności pokrycia mają właśnie zszywki – ich specjalna konstrukcja, z drobnym gwintem sięgającym głęboko pod podkładkę, zapewnia stabilne i trwałe połączenie arkuszy blachy. Dzięki odpowiedniej sile ścisku, możliwe jest uzyskanie szczelnych styków bez ryzyka zerwania punktu mocowania. To szczególnie istotne przy montażu blachodachówek, gdzie jakość połączeń decyduje o odporności na przecieki.

Oprócz właściwego doboru rodzaju wkrętów, istotna jest również ich odpowiednia liczba na metr kwadratowy pokrycia – zgodna z zaleceniami producenta. Nie mniej ważny jest sposób montażu: każdy wkręt powinien być osadzony prostopadle do powierzchni blachy, a siła docisku podkładki dobrana tak, by nie deformować materiału, ale zapewnić szczelność.

W przypadku pokryć wykonanych z blachodachówek ciętych na wymiar lub panelowych, które są mocowane punktowo w wielu miejscach, zjawisko pracy termicznej arkuszy jest minimalne i nie wpływa istotnie na wkręty. Inaczej wygląda sytuacja przy pokryciach z dużymi płaskimi powierzchniami między garbami – jak np. w blachach na rąbek zatrzaskowy czy trapezowych typu TP26 SUPER. W takich przypadkach zdolność materiału do rozszerzalności termicznej musi być uwzględniona już na etapie planowania montażu i doboru mocowań.

Nieprawidłowe zakładanie i mocowanie obróbek blacharskich

Obróbki blacharskie to nieodłączny element każdego dachu. Stosuje się je wszędzie tam, gdzie występują połączenia różnych materiałów, na zakończeniach połaci dachowej, wokół kominów, lukarn czy innych otworów w połaci. Ich podstawowym zadaniem jest skuteczne uszczelnienie tych miejsc i bezpieczne odprowadzenie wody poza obrys dachu i ściany budynku – niezależnie od tego, czy jest to woda opadowa, czy pochodząca z topniejącego śniegu.

Aby obróbki dachowe spełniały swoje funkcje, muszą być odpowiednio zamocowane i uszczelnione. Częstym błędem wykonawczym jest niewłaściwa długość zakładu – powinien on wynosić od 5 do 10 cm – oraz nieprawidłowy kierunek łączenia elementów, który zawsze musi być zgodny z kierunkiem spływu wody. Zaniedbanie tych zasad prowadzi do powstawania szczelin, przez które woda może wnikać pod pokrycie dachowe, powodując jego zawilgocenie, a w konsekwencji degradację warstw dachowych oraz elementów konstrukcyjnych.

Równie istotne jest zapewnienie odpowiedniego nachylenia obróbek oraz ich staranne połączenie z pokryciem – np. z blachodachówką – tak, aby woda spływała po powierzchni obróbki, a nie pod nią.

Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie typowych, gotowych obróbek blacharskich dostarczanych przez producenta pokrycia dachowego. Wykonane z blachy w tym samym kolorze co reszta dachu, zapewniają nie tylko estetykę, ale przede wszystkim precyzję dopasowania i łatwość montażu. Renomowani producenci, tacy jak Blachy Pruszyński, oferują szeroki wybór standardowych obróbek: kalenice, pasy nad- i podrynnowe, wiatrownice, obróbki przyścienne czy rynny koszowe.

Zastosowanie gotowych rozwiązań ogranicza ryzyko błędów montażowych, przyspiesza prace dekarskie oraz wspomaga prawidłowe działanie szczelin wentylacyjnych, które są kluczowe dla funkcjonowania całego układu dachowego.

Stosowanie nieodpowiednich taśm kalenicowych

Kalenica to bardzo wymagające miejsce, dlatego należy poświęcić sporo uwagi i nie popełnić żadnych błędów. Jej niewłaściwe wykończenie może doprowadzić nie tylko do przecieków, ale również poważnych uszkodzeń w dachu. Każda kalenica oprócz osłony przed opadami musi umożliwiać  odprowadzenie powietrza wentylującego (a z nim pary wodnej z wnętrza domu) przedostającego się przez otwory wlotowe w okapie.

Częstym błędem jest stosowanie taśm kalenicowych z membraną lub geowłókniną w przypadku pokryć metalowych jako elementu ochronnego kalenicy. To prawda bardzo dobrze chronią kalenicę przed warunkami atmosferycznymi. Jednak ze względu na użyte materiały powodują blokadę dla przepływającego pod pokryciem dachowym powietrza. Idealnym rozwiązanie w przypadku pokryć dachowych stalowych typu blachodachówka i blachy trapezowe jest stosowanie taśmy kalenicowej z siatką np. VENTSOL 230. Dzięki zastosowanej drobnej (dziurki o średnicy ok. 1mm) siatce oraz napięcie powierzchniowe, które wytwarza się na niej w przypadku wdmuchiwanej wody opadowej, chroni ona krawędź kalenicy przed przeciekaniem. Jest materiałem idealnym dla zapewnienia prawidłowego przepływu powietrza, nie ogranicza tego przepływu w związku z czym mamy pewność że każda ilość nagromadzonej skropliny zostanie wyrzucona na zewnątrz. Oczywiście przy założeniu odpowiedniego przekroju wlotu powietrza.

Nieprawidłowe obchodzenie się z blachą

Dach z blachy stalowej, choć trwały i estetyczny, wymaga precyzyjnego montażu oraz odpowiedniego obchodzenia się z materiałem. Nawet drobne błędy mogą prowadzić do przecieków, a w dłuższej perspektywie – do poważnych uszkodzeń konstrukcji dachu. Poniżej najczęstsze przyczyny problemów:

Nieprawidłowe cięcie blachy

Jednym z najpoważniejszych błędów jest użycie szlifierki kątowej. Wysoka temperatura generowana podczas cięcia niszczy powłokę ochronną i warstwę ocynku, co prowadzi do przyspieszonej korozji. Do cięcia blach należy używać wyłącznie dedykowanych narzędzi, takich jak nożyce wibracyjne (nibler), ręczne nożyce do blachy lub piłka do metalu. Opiłki powstałe w trakcie pracy należy niezwłocznie usunąć z powierzchni pokrycia.

Nieprawidłowy transport i podawanie arkuszy

Częstym błędem jest podnoszenie arkuszy blachy za krawędź boczną. Takie działanie prowadzi do deformacji zamków i uszkodzeń powłoki, co skutkuje nieszczelnościami przy pierwszym deszczu. Arkusze należy przenosić w pozycji pionowej, trzymając je za krawędź czołową i dolną – nigdy za zamek boczny.

Nieodpowiednia kolejność montażu arkuszy

Zarówno w przypadku blachodachówki panelowej, jak i ciętej na wymiar, należy bezwzględnie przestrzegać kolejności łączenia arkuszy zgodnie z kierunkiem spływu wody. Nieprawidłowe zachodzenie elementów na siebie może prowadzić do podciekania i braku szczelności połączeń.

Zły dobór elementów mocujących

Rodzaj zastosowanych wkrętów ma kluczowe znaczenie. Muszą one być odpowiednio dobrane do rodzaju podłoża i posiadać uszczelkę o wysokiej trwałości. Użycie niewłaściwych lub niskiej jakości wkrętów może skutkować punktowymi przeciekami i osłabieniem konstrukcji z czasem.

Błędy montażowe i nieprzygotowane podłoże

Każdy dach wymaga starannie przygotowanego podłoża – równego, stabilnego i dopasowanego do konkretnego pokrycia. Montaż na nierównym ruszcie, z pominięciem dylatacji lub bez odpowiednich obróbek blacharskich, zawsze zwiększa ryzyko nieszczelności.

Brak wentylacji połaci dachowej

Pomijanie systemu wentylacji to błąd, który skutkuje nie tylko zawilgoceniem materiałów termoizolacyjnych, ale również korozją elementów pokrycia. Wentylacja pod pokryciem to nie opcja – to konieczność dla każdego szczelnego i trwałego dachu.