Technologie i materiały w nowoczesnych pokryciach dachowych. Alternatywy dla eternitu.

Zgodnie z przepisami eternit z polskich dachów powinien być usunięty do 2032 roku. Najlepiej jak najszybciej usunąć to niebezpieczne dla zdrowia pokrycia dachowe, gdyż jego trwałość jest mocno wątpliwa. Ponadto dach pokryty eternitem nie prezentuje się – delikatnie ujmując –  najładniej. Czym zastąpić azbest? Producenci pokryć dachowych oferują szeroki wybór nowoczesnych rozwiązań, nawet na skomplikowane dachy.

W dzisiejszym wpisie:
– dlaczego warto szukać alternatyw dla eternitu?
– nowoczesne materiały w pokryciach dachowych
– nowoczesne technologie w pokryciach dachowych
– jakie są możliwości recyklingu i utylizacji nowoczesnych materiałów dachowych?

Dlaczego warto szukać alternatyw dla eternitu?

Przede wszystkim dlatego, że jest szkodliwy. O ile nieuszkodzone, całe płyty azbestowo-cementowe nie stanowią zagrożenia, to zniszczone już tak. A takie są na pewno te pokrycia dachowe z eternitu, które były układane w latach 60. czy 70. ubiegłego wieku – wystawione na działanie czynników atmosferycznych przez kilkadziesiąt lat zazwyczaj są w słabej kondycji i ich trwałość jest mocno dyskusyjna. Pokruszony eternit uwalnia niebezpieczne włókna azbestowe, niestety niewidoczne. Kiedy oddychamy, wnikają one głęboko do układu oddechowego i powodują trwałe szkody – azbestozę, raka płuc, raka oskrzeli czy raka opłucnej (tzw. międzybłoniaka). Osoby wdychające włókna częściej chorują również na inne nowotwory, np. raka żołądka, krtani, nerek, jelit, trzustki, jajnika oraz chłoniaki. Okres oddziaływania włókien azbestowych, a także rozwój choroby jest długi, więc często nie łączymy wystąpienia choroby z eternitem wykorzystanym jako pokrycie dachowe. Ponadto włókna azbestowe mogą przenikać do gleby oraz wód gruntowych i stanowić zagrożenie dla flory czy fauny.   

Nowoczesne materiały w pokryciach dachowych

Na rynku pokryć dachowych jest kilka materiałów budowlanych, które mogą zastąpić eternit. Najlepszą alternatywą dla azbestowego pokrycia dachowego są blachy dachowe – blachodachówka, blacha na rąbek stojący czy blacha trapezowa. Te pokrycia dachowe są trwałe, odporne na warunki atmosferyczne (zarówno niską, jak i wysoką temperaturę), zapewniają ochronę przed wodą i zniosą ciężar pokrywy śnieżnej, są bezpieczne dla zdrowia oraz środowiska. Ponadto to pokrycia lekkie, więc nie obciążą wiekowej więźby dachowej i długo zachowują swoją funkcjonalność. Nie do przecenienia jest również łatwość montażu. Do wykonywania pokryć dachowych powszechnie stosuje się blachodachówki. Do wyboru mamy blachodachówki w arkuszach ciętych na wymiar i modułach (panelach) – pierwsze to dobry wybór w przypadku prostych połaci, drugie dachów o skomplikowanych kształtach. Wybór przetłoczeń i kolorów jest tak duży, że dopasujemy pokrycie dachowe do każdego stylu budynku – oprócz klasycznych „pofałdowań”, można znaleźć mniej oczywiste modele, np. blachodachówki w stylu skandynawskim (FIORD od Blachy Pruszyński), płaskie (PŁASKA PLUS) czy przypominające gont drewniany (panel dachowy REGLE). Żywotność blachodachówek wynosi nawet 40-50 lat, w wypadku powłok ochronnych wykonanych z poliuretanu.

Popularnością cieszą się również inne blaszane pokrycia dachowe – panele na rąbek stojący, w licznych odmianach różniących się kątem rozmieszczenia i wysokością rąbka. Najczęściej wykonane są z blachy ocynkowanej, powlekanej powłoką ochronno-dekoracyjną. Niektóre modele mają zupełnie płaską powierzchnię, jednak na większości znajdują się podłużne niskie przetłoczenia faliste lub trapezowe, które służą wzmocnieniu długich arkuszy i minimalizują efekt falowania, pojawiający się czasami pod wpływem naturalnego zjawiska rozszerzalności cieplnej.

Jako pokrycie dachu zamiast eternitu sprawdzi się także blacha trapezowa – nie tylko na budynkach gospodarczych, to doskonały materiał także w przypadku domów jednorodzinnych (nawet dachów płaskich). Blachy trapezowe wykonuje się najczęściej ze stali ocynkowanej (mają wtedy charakterystyczny srebrny kolor), dostępne są również z kolorowymi powłokami zabezpieczającymi. Producenci oferują te rodzaje pokryć dachowych w kilkunastu profilach. Efekt prawie płaskiego pokrycia osiągniemy, stosując blachę TR-14 lub TR-18 – liczba określa wysokość pokrycia w milimetrach, więc im większa liczba, tym wyższe przetłoczenie. Jej trwałość w wersji ocynkowanej szacuje się na 25 lat, ale blachy wielowarstwowe z powłoką poliuretanową pozostają w dobrej kondycji nawet 40-50 lat.

Ponadto w kryciu dachów sprawdzą się dachówki bitumiczne, dachówki ceramiczne czy betonowe. Oczywiście wszystko zależy od stanu konstrukcji dachu. Ułożenie dachówki ceramicznej prawdopodobnie będzie wiązało się ze wzmocnieniem więźby (stara konstrukcja dachu na pewno jest mocno nadwyrężona), gdyż zaliczana jest do ciężkich pokryć dachowych – 1 m2 dachówki to nawet 50 kg. Do pokryć ciężkich zaliczany jest również łupek dachowy, chociaż po przetworzeniu tej skały osadowej otrzymujemy materiał długowieczny – minimum 250 lat. Natomiast pokrycie dachowe wykonane z gontów bitumicznych wymaga ułożenia na sztywnym poszyciu, ale ciężar to 8-11 kg/m2. Gont bitumiczny wyróżnia również łatwość krycia. Remont dachu także przeprowadzimy, wykorzystując lekkie bitumiczne płyty faliste. Należy jednak tutaj pamiętać, że ze względu na swoją specyfikę pokrycia dachówek ceramicznych, łupka czy dachówek cementowych wymagają doświadczonej ekipy dekarskiej, gdyż są trudniejsze w montażu. Warto zatem dobrze sprawdzić i upewnić się czy firma, która zajmie się taką wymianą, na pewno posiada odpowiednie kompetencję i umiejętności. Mało popularnym jeszcze rozwiązaniem są dachy solarne. To kompletny dach pokryty panelami – jego największą zaletą oprócz produkcja energii.

Uwaga! Pokrycia dachowe należy dobierać do nachylenia i kształtu dachu, panujących warunków atmosferycznych oraz oczekiwanych efektów wizualnych.

Nowoczesne technologie w pokryciach dachowych

Trwałość pokrycia blaszanego zależy nie tylko od jakości stalowego rdzenia. Ważne są również inne aspekty. Jednym z nich są powłoki ochronno-dekoracyjne. Producenci oferują najczęściej powłoki poliestrowe lub poliuretanowe, których zadaniem jest przedłużenie trwałości stali, chociaż ich funkcja estetyczna jest również ważna. Firma Blachy Pruszyński oferuje ponadto powłokę hybrydową – poliestrowo-poliuretanową PURMAX. Dzięki innowacyjnemu sposobowi utwardzania lakierów za pomocą promieniowania UV osiągnięto bardzo wysoką odporność na uszkodzenia mechaniczne i działanie warunków środowiskowych. Zastosowane farby mają wyjątkową odporność na fotochemiczne procesy starzenia, a grubsza warstwa farby zapewnia zwiększoną odporność na korozję.

Nasza firma wprowadza nieustannie nowe profilowania swoich pokryć blaszanych, stawiając na innowacyjne podejście do kształtu przetłoczeń. Najnowsza blacha trapezowa TP-26 SUPER wyróżnia się różnorodnością profilowania przestrzeni między przetłoczeniami. Warto podkreślić, że Blachy Pruszyński oferuje możliwość pokrycia od spodu blachy trapezowej włókniną antykondensacyjną (inaczej antykondensat czy filc antykondensacyjny) za dodatkową opłatą – ok 10zł/mb. Ta powłoka o grubości 1 mm nakładana jest na wewnętrzną stronę blachy podczas jej profilowania. Dzięki specjalnie zaprojektowanej strukturze pochłania wodę, a gdy zrobi się cieplej, pozwala jej odparować do powietrza, dzięki czemu znacznie poprawione zostają parametry dachu oraz komfort użytkowania. Należy pamiętać, że włóknina antykondensacyjna rozwiązuje problem kondensacji wewnątrz budynków z nieizolowanym dachem. Dlatego zawsze należy skonsultować możliwość zastosowania blach zabezpieczonych antykondesatem z doświadczonym dekarzem.

Jakie są możliwości recyklingu i utylizacji nowoczesnych materiałów dachowych?

Zdemontowane blaszane pokrycie najlepiej oddać do firmy zajmującej się składowaniem i recyklingiem tego typów materiałów. Przedsiębiorstwo zajmujące się recyklingiem przekształci złom w wartościowe surowce wtórne. Jednak nie cały materiał musi trafić na złomowisko. Większe kawałki możemy wykorzystać np. do wykonania daszku nad drzwiami wejściowymi, do pokrycia składzików narzędziowych czy altan.

W jaki sposób nowoczesne pokrycia dachowe wpływają na ogrzewanie budynku?

To prawda, że przez dach potrafi uciekać w sposób niekontrolowany bardzo dużo ciepła. Jednak energooszczędność dachu, a tym samym ogrzewanie budynku nie zależy bezpośrednio od rodzaju pokrycia dachowego. Najważniejsza w tym przypadku jest odpowiednie docieplenie dachu, np. pianką poliuretanową (metodą natryskową) czy tradycyjnie wełną mineralną.